برگزاری سنت عَلَم گردانی در روستای گورچان فراهان
تاریخ انتشار: ۲۸ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۶۰۳۰۹
به گزارش خبرنگار مهر، در روزهای محرم، که بیشتر شهرهای ایران سیاه‌پوش می‌شوند، عزاداری به شیوه‌های گوناگونی انجام می‌شود. آداب و رسوم روزهای محرم در هر شهر حال و هوای خاصی دارد. هیأت‌ها، دسته‌های عزاداری، زنجیرزنی، پختن نذری، علم‌کشی و شام غریبان از جمله مراسمی است که در سراسر ایران در روزهای محرم به خصوص تاسوعا و عاشورا برپا می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اما بعضی از شهرها رسم‌های خاصی دارند که باعث می‌شود تا شاهد برگزاری باشکوه‌تر مراسم ماه محرم باشیم. نسیم و رایحه ماه محرم هم به روستانشینان منطقه فراهان سرک کشیده و در کوی و برزن آن می‌پیچد و زن و مرد، پیر و جوان فراهانی را گرد هم جمع و برای یک عزاداری با شکوه مهیا می‌کند.
یکی از آئین‌های قدیمی در روستای گورچان شهرستان فراهان مراسم علم گردانی در روز آخر ماه ذی الحجه و در آستانه ورود به ماه محرم است. در این روز مردم روستا گورچان فراهان طی برنامه‌ای بومی و خاص به سراغ مهمترین نماد محرم در روستا، یعنی «علم» می‌روند که آن را به عنوان پرچم و بیرق سیدالشهدا (ع) می‌دانند.
در این آئین سنتی علم گردانی که قدمتی چندین صدساله دارد، علم که به شکل تیغه وبا چندین چنگک و پایین آن گرد و مدور است و با روکشی شفاف و براق مورد احترام فراوان اهالی می‌باشد.
سر این علم در منزل یکی از اهالی روستا با احترام و آداب خاصی در یک جایگاه که پاک و مقدس می‌شمردند، نگهداری می‌شود. در این مراسم بعد از ظهر آخرین روز ماه ذی الحجه سر علم از جایگاه خود با همراهی اهالی روستا با سلام و صلوات بر محمد و آل محمد (ص) به با یاد قیام سرخ حسینی به مسجد جامع روستا منتقل می‌کنند و درب مسجد علم را با گلاب شستشو می‌دهند.
در مسجد روستا علم به چوبی که خاص علم و با پارچه سبز وصل می‌شود و مردم آن را با خلوص نیت زیارت می‌کنند و گرد علم نوحه سرایی و عزاداری می‌شود. این علم توسط ذاکرین و عزاداران حسینی در روز تاسوعا جلوی هیأت در کوچه‌ها و محله‌های روستا حرکت می‌کند و اهالی روستا گوسفند نذری جلوی علم قربانی می‌کنند و گوشت قربانی یا بین مردم و خانواده‌ها تقسیم کرده یا غذایی را برای شام یا ناهار طبخ کرده و عموم مردم هم از آن ارتزاق می‌شوند.
زنان و دختران هم تکه پارچه‌هایی به عنوان نذر به این علم هدیه می‌کنند. بعد از ظهر تاسوعا حسینی، جوانان روستا این علم را با پای پیاده به روستای درویشان برده و در مراسمی باشکوه که با مردم اهالی درویشان برای سید و سالار شهیدان عزاداری برگزار می‌کنند و اشک ماتم می‌ریزند.
در اقامه عزای حسینی تا روز ۲۸ صفر این علم در مسجد می‌ماند و بعد از آن سر علم را دوباره از چوب جدا کرده و با مراسم خاص به جایگاه خود برده می‌شود. عشق به امام حسین (ع) قرنهاست که در مردم این روستا شیعیان زبانه می‌کشد و چون گذشته عاشقان خود را واله و شیدا می‌کند.
کد خبر 5840560منبع: مهر
کلیدواژه: علم گردانی هیأت خبرنگار شهرستان فراهان محرم 1402 بوشهر ماه محرم سفر استانی محرم 1402 کرمانشاه تبریز شهرستان کرج خطبه های نماز جمعه ایلام گلستان مشهد اردبیل فارس شورای نگهبان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۶۰۳۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گذر از میانه تاریخ با سفر به روستای انجدان اراک
اَنجدان از روستاهای قدیم اراک، مرکز تجدید حیات فرهنگی و تبلیغی و جایگاه امامان اسماعیلی نزاری پس از سقوط الموت بوده است و امروزه از مقاصد و جاذبه‌های گردشگری استان مرکزی محسوب می‌شود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از مرکزی، در قسمت مرکزی اراک در دهستان مشک‌آباد روستای دیدنی به اسم انجدان وجود دارد. این روستا در منطقه‌ای کوهستانی است و دو کوه برف شاه و کوه چشمه در پیرامون آن قرار گرفته‌اند و غارهای زیادی نیز در مجاورت این روستا قرار دارد.
آب و هوای خوب و مطبوع و وجود چشمه‌سارها، این روستا را به مکانی دلپذیر برای تفریح و استراحت تبدیل کرده است، به نحوی که بسیاری از شهرهای اطراف آخر هفته را در این روستای خوش آب و هوا می‌گذرانند.
فاصله انجدان تا شرق اراک ۳۷ کیلومتر است و ۲۰۰۰ متر از سطح دریا ارتفاع دارد. این روستا بعد از قرن ۹ قمری خاستگاه نویسنده‌ها و ادیبان زیادی بوده است که تعدادی از آنها از جمله شاه طاهر دکنی، میرزا ابوتراب بیک فرقتی و ملأ داعی انجدانی هستند.
روستای انجدان جمعیت زیادی ندارد، اما با وجود این جمعیت کم در سراسر روستا حسینیه‌ها و مساجد زیادی دیده می‌شود که نشان می‌دهد فرهنگ و مذهب اهمیت زیادی دارد. تعدادی از این مساجد همچون مسجد جامع که قدمت آن به قرن‌های آغازین اسلام بازمی‌گردد و از آثار تاریخی این روستا به شمار می‌رود.
از دیگر آثار تاریخی روستای انجدان بقعه‌های زیبای آن است که از میراث ارزشمند به جای مانده دوره صفوی محسوب می‌شود.
واژه «انجدان» معرب واژه «انگدان» است و قدمت این روستا به بیش از هزار سال پیش بازمی‌گردد. در متون تاریخی از آن به عنوان «انکوره» و «انغوزه» نیز نام برده شده است.
نام این روستا برگرفته از نام گیاه انگدان است که صمغ آن در این روستا تولید می‌شود و برای صادرات به کشورهای دیگر نیز استفاده می‌شود. نام انجدان در منابع قدیمی به‌صورت‌های انکوان و انکدان نیز آمده است.
چنانکه از منابع برمی‌آید، استفاده از واژه انجدان پس از اقامت امامان اسماعیلی در این محل رواج یافته است، از پیشینه کهن انجدان تا سده هشت قمری، ۱۴ میلادی آگاهی دقیقی به جز سنگ قبرهای یافت شده و اطلاعات محلی در دست نیست.
ناحیه‌ای که امروزه انجدان در آن قرار دارد، در سده‌های نخستین اسلامی (احتمالاً) جزو کوره دوراخور قم بوده است، اما در هیچیک از منابعی که از دوراخور نام برده‌اند، به انجدان یا نامی مشابه آن اشاره نشده است.
این روستا ۱۰ سال است که به روستای برگزیده هدف گردشگری استان مرکزی تبدیل شده و در طول این مدت بسیاری از بناهای تاریخی آن مرمت و بازسازی شده است، از زمانی که روستای انجدان به روستای هدف گردشگری تبدیل شده قیمت زمین‌های آن افزایش پیدا کرده است و عده‌ای از جوانان نیز به این روستا مهاجرت کرده‌اند.
بیشتر اهالی روستا کشاورز و دامپرور هستند و محصولاتی از جمله گردو، بادام و انگور به عمل می‌آوردند. صنایع دستی پر رونق این روستا گلیم‌بافی، قالی‌بافی و منبت‌کاری است که حتی می‌توانید آنها را به عنوان سوغات از اهالی روستا خریداری کنید.
یکی از آئین‌های سنتی این روستا چغچغه‌زنی است که در ایام محرم رواج دارد و حتی در فهرست میراث معنوی کشور نیز ثبت شده است. ایام محرم در این روستا بسیار پر شور برگزار می‌شود و بسیاری از شهرهای اطراف برای شرکت در مراسم ویژه خود را به این روستا می‌رسانند.
غارهای بزرگ و کوچک زیادی در روستای انجدان وجود دارد که علاقه‌مندان به غارنوردی از آنها دیدن کنند. غار گیوه‌کش، غار کبوتر، غار آسیلی و غار طاق رجه از غارهای معروف این روستا است.
چشمه‌های زیادی در اطراف و داخل این روستا وجود دارد که طراوت و شادابی خاصی را به باغ‌ها و کوچه‌های روستا داده است. در بسیاری از کوه باغ‌ها مسیری از جریان آب وجود دارد که جذابیت باغ‌های اطراف را دوچندان کرده است.
این روستا موزه مردم‌شناسی نیز دارد و علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید و تماشای اشیای تاریخی و فرهنگی که با سبک زندگی و فرهنگ مردم مرتبط است، به این موزه بروند. بر اساس نقل قول‌های گوناگون روستا در حمله مغول‌ها به ایران به شدت آسیب دید و مردم برای فرار از گزند مغول‌ها در زیر روستا نقب حفر کردند و در زیر زمین مشغول به کار شدند.
قدمت این روستا را بیش از هزار سال تخمین زده‌اند. سنگ قبری نیز در یکی از قبرستان‌های این روستا به دست آمده که متعلق به نوه سلمان فارسی است. در این سنگ اشاره به انجدان اصفهان شده است.
شهر اراک قدمتی ۲۰۰ ساله دارد و در گذشته زیر نظر اصفهان اداره می‌شده است و در منطقه روستای دیگری به این نام وجود ندارد. این احتمال است که سلمان فارسی زاده این روستا بوده و از اهالی این روستا محسوب می‌شده است؛ این سنگ قبر هم‌اکنون در موزه حمام چهار فصل اراک نگهداری می‌شود.
با در نظر گرفتن این واقعیت، احتمالاً قدمت این روستا به قبل از اسلام باز می‌گردد.
جاده کندوان یک طرفه شد